686 Sayılı KHK İle İhraç Edilenler İçin Dilekçeler
686 S KHK İLE İHRAÇ EDİLENLER İÇİN YOL HARİTASI
OHAL KHK’ları ile kamu görevinden çıkarılanlar açısından iç hukukta etkili bir başvuru yolunun olmadığının açık olarak ifade edildiği ve Hükümetin Venedik Komisyonuna sunduğu Memorandumda da bu husus kabul edildiği için 23 Ocak 2017 tarih ve 685 sayılı KHK ile Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu (OHAL Komisyonu) kurulmuştur. Avrupa Konseyi organlarının yönlendirilmesiyle kurulduğu anlaşılan ve temel işlevi AİHM’ye yapılacak başvuruları önlemek olarak açıklanan bu Komisyon, başvuru formlarında yazılı insan hakları ihlallerini giderme yetkisine sahip değildir.
OHAL Komisyonunun KHK’ları iptal yetkisi yoktur; yaşanan hak ihlallerini tanıyıp, giderime hükmetmesi de mümkün değildir. İhraç edilen kişilerin şikayetleri sadece kamu görevine iadeye ilişkin değildir; masumiyet karinesi ve yargılanmadan terör örgütü üyesi ilan edilme (AİHS m. 6/1,2,3) gibi ihlaller devam eden türden ihlaller olup, bu ihlallerin kaynağı doğrudan OHAL KHK’sıdır. Bu KHK iptal edilip hukuken varlığına son verilmedikçe, internetteki tüm bilgiler yok edilip yaşanmış ihlaller tazmin edilmedikçe, hak ihlalleri giderilemez. Kısaca Komisyon aldığı kararlarda mahkemeye erişim hakkı, masumiyet karinesi, tüm adil yargılanma güvenceleri, özel hayata saygı hakkı, eğitim hakkı ve mülkiyet hakkı ihlal edilmiştir demedikçe, ihlalleri bu şekilde tanıyıp gidermek için gerekli tedbirlere ve maddi ve manevi tazminata hükmetmedikçe, söz konusu hak ihlalleri giderilemez. Hak ihlallerini gideremeyen bir Komisyon da başvuruda ileri sürülen şikâyetler açısından etkili bir iç başvuru yolu olarak değerlendirilemez.
Diğer birçok gerekçeye ek olarak, insan hakları ihlallerini giderme yetkisinin olmaması nedeniyle, OHAL Komisyonu etkisiz bir başvuru yolu olarak görünmektedir; AİHM’ye göre etkisiz başvuru yollarının tüketilmesi gerekmez. Bu nedenle henüz kurulmamış ve faaliyetine de başlamamış ve vereceği kararlarla ihlalleri giderme yetkisi olmayan komisyon beklenmeksizin, süreç başlatılarak AİHM’ye başvuru yapılması doğru olacaktır.
Bu nedenle hak kaybına uğranmaması ve sürecin hızlandırılması için;
AYM’ye30 gün içerisinde bireysel başvuru yapılmalıdır. AYM henüz bireysel başvurular konusunda bir karar vermediği için, hem CHP tarafından yapılan başvuruyla ilgili verdiği karar hem de kendi üyeleri ile ilgili verdiği kararlar olmasına rağmen, süresi içinde başvuru yapılmalıdır.
İkinci olarak da idari yargıda iptal davası açılmalıdır. (Birinci - ikinci olarak yapılan ayrım tamamen dava süreleriyle ilgilidir. AYM’nin süresi kısa olduğu için önceliğin ona verilmesi doğru olacaktır ama zorunluluk değildir. Süresi içinde olduktan sonra önce idare mahkemesine başvuru yapılmasında hukuken bir sorun yoktur) Bunun için İDARE MAHKEMESİNE 60 gün içinde dava açılması gerekmektedir. Her ne kadar idare mahkemeleri RET kararı verse de henüz bu kararlar KESİNLEŞMEDİĞİ için, bazı idare mahkemeleri tüm yukarıdaki bilgilere rağmen, içtihat yoluyla bazı kamu görevlilerinin davalarını kabul ederse, ileride AYM de “idari yargı yolu etkili olmasına rağmen tüketilmemiştir” diyerek başvuruları reddedebilir. Bunu engellemek için aynı anda İDARE MAHKEMESİN’de iptal davası açılmalıdır.
Bu başvurular yapıldıktan kısa bir süre sonra da AİHM’ye bireysel başvuruda bulunulması iyi olacaktır. Medyaya yansıyan bilgilere göre, AİHM tarafından yapılan başvuruların Akif Zihni kararına atıf yaparak usulden reddetme riski bu aşamada görünmemektedir. AİHM, öncelikleAYM’nin bir karar vermesini beklemekte, eğer AYM tarafından ihlali giderecek bir karar verilmezse başvurularla ilgili karar vermeye başlaması söz konusu olacaktır. Bu nedenle iç hukukun etkili bir başvuru yolu olmadığının anlatılması ve bir karar vermesi amacıyla AİHM’ye başvuru yapılması yerinde olacaktır. AİHM Başvurusunda neden iç hukuk yolunun etkili olmadığı ayrıntılı olarak izah edilmiştir.
Kısaca;aynı anda
* Hem ANAYASA MAHKEMESİNE 30 gün içinde başvurunuz.
* Ayrıca İDARE MAHKEMESİNE 60 gün içinde iptal davası açınız.
* Kısa bir süre sonra da AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE başvurunuzu yapınız.
İdare mahkemesi ve Anayasa Mahkemesine yapılacak başvurularda iki farklı dilekçe var. Bunlardan biri adli yardım talepli diğeri adli yardım talebi olmayan. Adli yardım talebinde bulunmak hukuken bir hak olduğundan başvuru yapılabilir. Bu konuda sitede bilgi mevcut, bakılabilir.
AİHM Başvurusu için 13 numaralı belgede pratik bilgiler yer almaktadır. Ayrıca sitede örnek olarak doldurulmuş formda mevcuttur. AİHM formu doldurulurken bu belgelerden yararlanılabilir.
KHK ekli listede ismi olup kamu işçisi olanlar da aynı dilekçeleri kullanmak suretiyle aynı davaları açmalıdır.
HANGİ DİLEKÇELER KULLANILMALI
ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNMAYANLAR
* 2,3 NUMARALI DİLEKÇELERLE AYM’YE
* 6 NUMARALI DİLEKÇEYLE İDARE MAHKEMESİ
* 11,12 NUMARALI DİLEKÇELERLE AİHM’YE BAŞVURU YAPABİLİRLER.
ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNANLAR
* 1,3 NUMARALI DİLEKÇELERLE AYM’YE
* 5 NUMARALI DİLEKÇEYLE İDARE MAHKEMESİNE
* 11,12 NUMARALI DİLEKÇELERLE AİHM’YE BAŞVURU YAPABİLİRLER.
YÖK MEVZUATINA TABİ OLAN AKADEMİSYENLER
* 4,3 NUMARALI DİLEKÇELERLE AYM’YE
* 7 NUMARALI DİLEKÇEYLE İDARE MAHKEMESİNE
* 11,12 NUMARALI DİLEKÇELERLE AİHM’YE BAŞVURU YAPABİLİRLER.