Çevre Temizlik Vergisi
Çevre TemizlikVergisi(indir)
Arsa Vergisi(indir)
Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde bulunan ve belediyelerin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan konut, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalar çevre temizlik vergisine tabi bulunmaktadır.Çevre temizlik vergisinin mükellefi söz konusu binaları kullananlardır. Dolayısıyla, kiraya verilen binalar için çevre temizlik vergisinin mükellefi kiracılardır.
Çevre Temizlik Vergisi
Çevre temizlik vergisinden maksat; konut, işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalarda yeme, içme, kullanma, büro ve benzeri faaliyetler sonucu veya park ve piknik alanları gibi yerlerde oluşan ve çevrenin kirlenmesine neden olan her türlü çevresel atıkların, çevre ve insan sağlığına olumsuz etkilerin önlenmesi için düzenli bir şekilde toplanması, taşınması, geri kazanılması, düzenli depolanması ve bertarafı suretiyle çevreye ve insan sağlığına zararsız hale getirilmesi ve bu suretle ekonomiye katkı sağlama işlemlerinin tümünün veya birkaçının anlaşılması gerekir.
Çevre temizlik vergisi, özellikle tahsil şekli bakımından konutlar ve diğer şekillerde kullanılan binalar olarak bir ayrıma tabi tutulmuştur. Bu anlamda, su ihtiyacını belediye şebekesinden karşılayan konutlarda çevre temizlik vergisi su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına hesaplanmaktadır. Su ihtiyacını belediye şebekesinden karşılamayan konutlar ile işyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalarda çevre temizlik vergisi Kanunda yer alan tarife üzerinden alınmaktadır.
İşyerleri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi Kanunda belirtilen tarife üzerinden alınır. Büyükşehir belediyesi olan yerlerde bu tutarlar %25 artırımlı uygulanır.
Konutlara Ait Çevre Temizlik Vergisi
Barınma amacı ile oturulan, dolayısıyla konut olarak kullanılan yerlerde, içme veya temizlik için su kullanan gerçek veya tüzel kişilerle belediyeler veya büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ise su ve kanalizasyon idareleri arasında bir hizmet sözleşmesi yapılmakta ve hizmet sözleşmesi bu gerçek ve tüzel kişiler de abone olarak adlandırılmaktadır.
Dolayısıyla konutların vergilendirilmesinde, kullandıkları konuta ait su aboneliği bulunanlar, çevre temizlik vergisinin de mükellefi olup, adlarına su bedeli ile birlikte tahakkuk edecek çevre temizlik vergisini de ödemekle yükümlü bulunmaktadırlar. Kullandıkları konuta ait su aboneliğinin başka gerçek veya tüzel kişilerin yahut apartman yönetimi adına olması halinde vergi, su abonesi olanlar tarafından ödenecek ancak, su aboneliği olanlar ödediği bu vergiyi binayı kullananlardan talep edebileceklerdir.
Su ihtiyacını belediye şebekesinden temin eden konutların 2016 yılına ait çevre temizlik vergisi; su tüketim miktarı esas alınmak suretiyle metreküp başına büyükşehir belediyelerinde 27 kuruş, diğer belediyelerde 21 kuruş olarak hesaplanacaktır.
Diğer taraftan, belediyenin çevre temizlik hizmetlerinden yararlanan ancak, su ihtiyacını belediyece veya büyükşehir belediyelerine bağlı su ve kanalizasyon idarelerince tesis edilmiş su şebekesi haricinden karşılayan konutların 2016 yılına ait çevre temizlik vergisi, ilgili tarifelerin yedinci grubunun belediye meclislerince en son intibak ettirilen derecelere ait tutarlar üzerinden tahakkuk ettirilecektir.
Su tüketim
miktarı esas alınmak suretiyle hesaplanan çevre temizlik vergisi uygulamasında,
mükellefler su tüketim bedeli ile birlikte vergiyi su faturası ile
ödemektedirler. Mükelleflerin ayrıca bildirim vermesi söz konusu
değildir.(TÖREMEN, 2016)
Su ihtiyacını belediyece tesis edilmiş su şebekesi
haricinden karşılayan konutlarda konutun kullanıldığı tarihten itibaren 30 gün
içinde bildirim verilmesi gerekir. Yıllık tahakkuk eden verginin birinci
taksitinin emlak vergisinde olduğu gibi her yılın Mart, Nisan ve Mayıs
aylarında, ikinci taksitinin ise Kasım ayı içinde ödenmesi gerekmektedir.
İşyerleri ve Diğer Şekilde Kullanılan Binalara Ait Çevre Temizlik Vergisi
İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisinde, verginin tarifesi, bina grubu olarak 7 gruba, bina derecesi olarak da 5 dereceye ayrılmaktadır. Tarifede yer alan bina grupları 2005/9817 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilmiş bulunmaktadır. İlgili bina grubuna karşılık gelecek bina derecesini ise ilgili belediye meclisi bulundukları mahallin sosyal ve ekonomik farklılıkları ile büyüklüklerini de dikkate alarak tespit etmektedir.
Örneğin, 600 yataklı bir otel 2005/9817 sayılı Kararnameye göre 1.bina grubu içinde değerlendirilecektir. Bu otelin 1 ila 5.dereceden hangisine gireceğine ise belediye meclisi karar verecektir. Örneğimizde büyükşehir belediyesi meclisi bu oteli 2.dereceye dahil etmiş ise 2016 yılı için 2000 TL tutarında vergi söz konusu olacaktır.(TÖREMEN, 2016)
İşyerleri ve diğer şekilde kullanılan binalara ait çevre temizlik vergisi, büyükşehir belediyeleri ve büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelerde aşağıdaki tarifelere göre uygulanacaktır.
Bina Grupları Bina Dereceleri ve Yıllık Vergi Tutarları (TL)
1. Derece 2. Derece
3. Derece 4. Derece 5. Derece
1. Grup
2.600
2.000 1.600
1.370 1.160
2. Grup
1.600
1.200 1.000
800 690
3. Grup
1.160
800 690
500
400
4. Grup
500
400
300 260
200
5. Grup
300
260
179 168
137
6. Grup
168
137
90 80
58
7. Grup
58
46
32 27
21
Yukarıda belirtilen tarife sadece büyükşehir belediyeleri dışındaki belediyelere aittir. Bu tutarlar büyükşehirlerde %25 artırımlı uygulanır. Büyükşehir belediyeleri hariç olmak üzere kalkınmada öncelikli yörelerdeki belediyeler ile nüfusu 5000’den az olan belediyelerde ise bu tutarların % 50 si uygulanır.
Tahakkuk eden vergi, bir defaya mahsus olmak üzere, belediyelerin ilan mahallerinde bir ay süreyle topluca ilan edilir. Binaların ilk kullanıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde bildirim verilmesi gerekir. Yıllık tahakkuk eden verginin birinci taksitinin emlak vergisinde olduğu gibi her yılın Mart, Nisan ve Mayıs aylarında, ikinci taksitinin ise Kasım ayı içinde ödenmesi gerekmektedir.
Sonuç
Sonuç olarak çevre temizlik vergisi belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyenin çevre temizlik hizmeti vermesi karşılığı olarak alınan bir vergi olup verginin mükellefi binayı kullananlardır.
Çevre temizlik vergisi genel itibariyle konutlarda su tüketim miktarı üzerinden metreküp başına alınmakta iken, iş yeri ve diğer şekillerde kullanılan binalarda kanundaki tarifeye göre hesaplanmaktadır. Bu tutarlara ilişkin 2016 yılına ait ayrıntılı tablolar 47 seri No.lu Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Kaynakça
-2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu mükerrer madde
44
-30 Seri No.lu Genel Tebliği
-47 Seri No.lu Genel Tebliği
-TÖREMEN, Emrullah, Mahalli İdareler Dergisi, Ocak
2016