Taşımalarda Kullanılacak Taşıtlar

Taşımalarda Kullanılacak Taşıtlar

 

İKİNCİ BÖLÜM

Taşımalarda Kullanılacak Taşıtlar

ve Taşıtlarda Aranacak Şartlar

 

Taşımalarda Kullanılacak Taşıtlar

Madde 16 — [1] 17 nci maddedeki şartlara uygun olmak kaydıyla, yurt içinde ve uluslararası taşımalarda kullanılacak bütün taşıtlar;

A) Yurt içi yolcu taşımalarında,  

         

a) A1, A3, D3 ve E1  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları kullanabilirler.

         

b) D1 ve D2   yetki belgesi sahipleri,

         

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

         

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının iki katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları,taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.         

 

 

B) Yurt içi eşya ve kargo taşımalarında,

 

a) K1, K2, K3, E2, P1 ve P2  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

b) L1 yetki belgesi sahipleri,

 

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının elli katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek,

 

c) M1 ve M2  yetki belgesi sahipleri,

 

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının on katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek,

 

d) N1 ve N2 yetki belgesi sahipleri,

 

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının yirmi katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.

 

 

C) Uluslararası yolcu taşımalarında,

 

a) A2, A3, B3 ve E1   yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları uluslararası taşımalarda kullanabilirler.

 

b) B1 ve B2  yetki belgesi sahipleri,

 

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısı kadar sözleşmeli taşıtları,

taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.

 

 

D) Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında,

 

a) C1, C3 ve E2  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

b) C2, L2 ve M3 yetki belgesi sahipleri,

 

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

 

2) Avrupa’ya yönelik taşımalarda, sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısı kadar, Avrupa’ya yönelik olmayan taşımalarda sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısının iki katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek kullanabilirler.

 

Taşıt belgelerine kayıt ettirilecek sözleşmeli taşıt sayıları C2, L2 ve M3 yetki belgeleri için herhalükarda özmal taşıt sayısının iki katını geçemez.

 

10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde özmal ticari taşıt olarak değerlendirilir. Bu yolla temin edilen taşıtların, finansal kiralama tarihinin bitiminden itibaren altmış gün içerisinde yetki belgesi sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi zorunludur. Bunun sağlanamaması veya  finansal kiralama tarihinin uzatılmaması halinde bu taşıt veya taşıtlar yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinden düşülür.

 

Herhangi  bir yetki belgesinin eki taşıt belgesine, sözleşmeli taşıt  kayıt ettirmek isteyen gerçek ve/veya tüzel kişilerin, en az 3 adet taşıta sahip olmaları şarttır.

 

Taşıtların Yaşı, İstiap Haddi ve Niteliği [2]

Madde 17 — Taşımalarda kullanılacak taşıtların yaşı, istiap haddi ve niteliğinin aşağıdaki şartlara uygun olması gerekir.

 

a) Yolcu taşımalarında kullanılacak taşıtlar:

 

1) Yolcu taşımalarında faaliyete esas olan yetki belgesinin alınabilmesi için gereken asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın, ilk başvuru ve faaliyet süresince 8 yaşından büyük olmaması şarttır. Ancak, A3 yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgesine kayıt edilecek taşıtları ilk başvuru ve faaliyet süresince hiçbir şekilde 5 yaşından büyük olamaz.

 

Diğer taşıtlar, yetki belgelerinin eki taşıt belgelerine en çok 16 yaşına kadar kaydedilir.

 

Ancak, 16 yaşından büyük taşıtlar, otomotivle ilgili teknik bölümleri olan üniversitelerce verilecek ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanacak teknik yeterlilik raporuna göre 20 yaş dahil kullanılabilir. [3]

 

2) Yolcu taşımacılığında kullanılacak taşıtların, koltuk kapasitelerinin otomobillerde sürücüsü dahil 4 koltuk, otobüslerde sürücüsü dahil 25 koltuk kapasitesinden az olmaması gerekir.

 

Ancak, uluslararası yolcu taşımalarında beş yaşından, yurtiçi yolcu taşımalarında 10 yaşından büyük olmamak kaydıyla, sürücüsü dahil 25 koltuk kapasitesinden daha küçük her türlü özmal ticari otobüs taşıt belgesine kaydedilebilir. Bu taşıtlar asgari kapasite hesabında ve sözleşmeli taşıt kullanım oranlarında dikkate alınmaz.

 

b) Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında kullanılacak taşıtlar:

 

1) Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında faaliyete esas olan yetki belgesinin alınabilmesi için gereken asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın, ilk başvuru ve faaliyet süresince 19 yaşından; diğer taşıtların ise 22 yaşından büyük olmaması şarttır.

 

2) Eşya ve kargo taşımaya mahsus her türlü taşıt ile otomobiller, taşıt belgesine kaydedilebilir. Ancak otomobiller asgari kapasite hesabında ve sözleşmeli taşıt kullanım oranlarında dikkate alınmaz.

 

3) P1 ve P2 yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgelerine iki tekerlekli motorlu taşıtlar da kaydedilebilir.

 

 

c) Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında kullanılacak taşıtlar:

 

1) Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında faaliyete esas olan yetki belgesinin alınabilmesi için gereken asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın, ilk başvuru ve faaliyet süresince 12 yaşından; diğer taşıtların ise 20 yaşından büyük olmaması şarttır. [4]

 

2) Eşya ve kargo taşımaya mahsus her türlü taşıt ile otomobiller, taşıt belgesine kaydedilebilir.C2, C3 ve L2 yetki belgesi türleri için istiap haddi 3,5 tondan az olan taşıtlar ile otomobiller; diğer tüm yetki belgesi türleri için ise otomobiller asgari kapasite hesabında ve sözleşmeli taşıt kullanım oranlarında dikkate alınmaz.

 

3) Oto taşımaları ve özelliği olan taşımalar için imal edilmiş özel donanımlı taşıtlar hariç, istiap haddi 10 tondan az olan taşıtlara geçiş belgesi tahsis edilmez.

 

d) Taşıtlarla ilgili diğer hususlar:

 

Taşıtın yaşı, fabrikasında imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır. Römork ve yarı römorklarda yaş şartı aranmaz.

 

“Kamyon tek başına veya trafik tescil belgesinde römork takabilir” ifadesi varsa römorku ile birlikte, çekiciler ise yarı römorkları ile birlikte bir birim taşıt sayılır.

 

Çekici sayısı kadar römork ve/veya yarı römorklar asgari kapasitenin hesaplanmasında dikkate alınır.

 

Taşıtların bu Yönetmeliğin öngördüğü şartlara uygun olup-olmadığı öncelikle motorlu araç tescil ve trafik belgelerindeki yazılı bilgilere göre tespit edilir. Bakanlık, gerek görmesi halinde taşıtın fabrika imalatı, varsa tadilatı ile ilgili teknik özellikleri hakkında, ayrıca bilgi ve belge isteyebilir.

 

B3, C1, D3, E1, E2 ve K2 yetki belgesi türleri için ihtiyari olmak üzere, taşıtların motorlu araç tescil ve trafik belgelerinde ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş olmaları zorunludur.

 

İnsan dışındaki canlılar ile özelliği olan eşyaların taşınmasında kullanılacak taşıtlarda, bu hususların motorlu araç tescil ve trafik belgelerinde belirtilmesi veya belgelendirilmesi gerekir.

 

Yetki belgesi sahiplerinin taşımalarında kullanacağı taşıtların, bu Yönetmelik ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirlenen istiap haddi, ağırlık, boyut ve yüksekliklerine uygun olması ve buna göre taşıma yapılması zorunludur.

 

Eşya taşımalarında kullanılacak taşıtların, kapalıkasa, tenteli veya brandalı olması şarttır. Ancak, açık olarak taşınması zorunlu olan eşyanın, karayolu trafik güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde yüklenmesi ve bağlanması zorunludur.

 

Taşıtların Sadece Bir Yetki  Belgesine Kayıtlı Olma Zorunluluğu

 

Madde 18–

a)  Gerçek ve/veya tüzel kişilerin  adlarına kayıtlı taşıtlar herhangi bir yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinde kayıtlı ise bir başka yetki belgesi sahibinin taşıt belgesine kayıt ettirilmek için beyan edilemez.

 

b) İlk başvuruda,  bu Yönetmelikte aranan genel ve özel şartlar gereği, Bakanlığa ibraz edilen bilgi ve belgelerde  herhangi  bir değişiklik meydana gelmesi halinde bu değişikliğin yetki belgesi alınmadan önce Bakanlığa bildirilmesi zorunludur.

 

Unvan Yazdırma, Haberleşme Cihazı ve Boyun Korsesi Bulundurma Zorunluluğu

 

Madde 19–

 

a) A3 Yetki belgesi sahipleri dışındaki yetki belgesi sahipleri, kısa unvanlarını faaliyetlerinde kullanacakları taşıtların karoserinin en az iki yerine görülebilecek şekilde  yazdırmak zorundadırlar.

 

Yetki belgesi sahibi gerçek ve tüzel kişiler, faaliyetleri sırasında kullanacakları ve taşıtları üzerine yazdıracakları kısa unvanları ile  kendilerini tanıtan logo, amblem ve benzeri işareti Bakanlığa beyan etmek ve bunları taşıtlarının karoseri üzerine yazdırmak zorundadırlar.

 

Aynı kısa unvan ve logo, amblem ve benzeri işaretler birden fazla gerçek ve tüzel kişilerce kullanılamaz.

 

b)Yolcu taşımacılığında kullanılan taşıtlarda, taşıma esnasında taşıtın çalışma düzenini olumsuz bir şekilde etkilemeyecek, çalışır vaziyette haberleşme cihazı bulundurulması zorunludur.

 

c) Yolcu taşımacılığında kullanılan taşıtlarda  her 10 koltuk için en az 1 adet olmak üzere,  boyun korsesi bulundurulması zorunludur.

 

Taşıt Kartı Bulundurma Zorunluluğu

 

Madde 20- Yetki belgesi sahipleri, taşıt kartlarının asıllarını taşıtlarında bulundurmak zorundadırlar.

 

Bu hususa aykırı hareket eden yetki belgesi sahiplerine ait taşıtların terminallere, yükleme veya boşaltma noktalarına giriş, çıkışlarına, sınır kapılarından ise çıkışlarına, bu Yönetmeliğin 74 üncü maddesinde belirtilen  yetkili görevliler tarafından izin verilmez.

 

Yolcuların ve eşyaların uygun yerlerde indirilmesine ise  izin verilir.

 

Taşıt kartları düzenlenirken, taşıt kartına, yetki belgesi sahibinin ticari unvanı, yetki belgesinin türü ve numarası,  taşıt kartının geçerlilik süresi, taşıtın markası, cinsi, modeli, plakası ve rengi yazılır.

 

Sözleşmeli Taşıtlar İçin Yapılacak Sözleşmelerde Uyulacak Kurallar

 

Madde 21-

 

a)Yetki belgesi sahipleri, taşıt belgelerinde kayıtlı özmal ticari taşıtlarını, yetki belgesinden düşümünü yapmadan sözleşmeli taşıt olarak diğer bir yetki belgesi sahibine kullandıramazlar.

 

b) Taşıtını bir yetki belgesi sahibine sözleşme ile bağlayan taşıt sahipleri bu sözleşme feshedilmedikçe bir başka yetki belgesi sahibi ile sözleşme yapamazlar. Buna aykırı davranan taşıt sahiplerinin taşıtları bir ay süreyle parka çekilir ve faaliyetine izin verilmez. [5]

 

c) Taşıt sahipleri ile yetki belgesi sahipleri arasında sözleşmeli taşıtlar için yapılacak olan sözleşme bedellerinin günün ekonomik şartlarına uygun olması zorunludur.

 

Asgari sözleşme tutarları her yıl Ocak ayı içerisinde Bakanlıkça belirlenir. Bu asgari tutarlara uygun olmayan sözleşmeler reddedilir.

 

d) Yetki belgesi sahipleri arıza, kaza ve benzeri durumlarda diğer yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgelerinde kayıtlı özmal ticari otobüs, kamyon, çekici, yarırömork ve römorklarını geçici olmak kaydıyla kullanabilirler. Ancak, bu durumu en geç yedi iş günü içerisinde Bakanlığa yazılı olarak bildirmek zorundadırlar.

 

 

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sorumluluk, Yükümlülük ve Haklar

 

Yetki Belgesi Sahiplerinin Sorumluluğu

 

Madde 22-

 

a)Yolcu ve eşya taşımaları, kanunlara, bu Yönetmelik ve diğer mevzuata, bu konuda Türkiye’nin taraf olduğu anlaşma ve sözleşmelere, yetki belgesi sahibi ile yolcu ve gönderen arasındaki sözleşmelere uygun olarak yapılır. Yolcu taşımaları biletsiz, grup yolcu taşımaları taşıma sözleşmesiz, eşya taşımaları ise taşıma senetsiz yapılamaz.

 

b) Yetki belgesi sahibi, kendi adına acentesinin acentelik sıfatıyla bu Yönetmelik kapsamında yapmış olduğu faaliyet ve işlemlerden müteselsilen sorumludur.

  

c) Yetki belgesi sahibi, yolcu ve eşyanın güvenlik içinde taşınmasından sorumludur. Eşya  gönderenler ve yolcular da  taşımacının güvenlik yönünden almış olduğu tedbirlere uymak zorundadırlar.

 

d) Eşya ve kargo taşımacılığı alanında yetki belgesi sahibi olanlar, eşya ve kargoları  teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, eşyanın ve kargonun tamamı veya kısmen kaybından, hasarından, korunması ve taşınmasından, güvenliğini sağlamaktan, teslim alınan şeklini muhafaza etmekten sorumludurlar.

  

e)Yetki belgesi sahipleri, çevre ve insan sağlığını koruma, çevre kirliliğini önleme  amacıyla yürürlüğe konulan mevzuat hükümlerini bilmek ve bunlara  uymak zorundadır.

 

f) Yolcu taşımacıları ve acenteleri, bilet satışı yaptıkları terminallerde ve çevresinde yolcuları yönlendirmek için personel istihdam edemez, çalıştıramaz ve bunlardan yararlanamazlar. Promosyonlu bilet satışı yapamazlar.

 

g) Yolcu taşımacıları, sürücülerinin seyahat esnasında yolcularla veya personelle uzun süreli sohbet etmelerini önlemek, yol ve seyir güvenliğini tehlikeye düşürmemek için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar. Seyahat esnasında sürücüler ses ve görüntü cihazlarının yönetimini yapamazlar. Bu iş diğer yardımcı personel tarafından yapılır.

h) Acenteler, taşıma işleri komisyoncuları ve taşıma işleri organizatörleri; bu sıfatla yapmış oldukları faaliyet ve işlemlerden, taşımacılar ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.

 

ı) Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerini, Bakanlığa beyan ettikleri merkez ve şube adreslerinde yürütmek zorundadırlar. Bakanlığa beyan edilmeyen yerlerde faaliyette bulunulamaz. [6]

 

Yetki belgesi sahiplerinin sorumluluğu ile ilgili olarak, uluslararası anlaşmalar ve sözleşmelerde yer alan  hükümler saklıdır.

 

Yetki Belgesi Sahiplerinin Yükümlülüğü

 

Madde 23-

 

a)Yetki belgesi sahibi, yolcuların sağlıklı, rahat ve güvenli bir yolculuk yapmasını sağlayacak tedbirleri almak, yolcu,  eşya ve kargoyu güvenli bir şekilde taahhüt ettiği yere kadar götürmekle yükümlüdür.

  

b) Yetki belgesi sahibi, ilgili mevzuat  hükümlerine uygun bir taşıtı,  nitelikli sürücü ve hizmetli personel ile sefere göndermek, sürücülerin sürücü belgelerinin yanlarında bulunup bulunmadığını kontrol etmek, teknik şartlara uymayan taşıtların trafiğe çıkmasına engel olmak, güzergah mesafesini dikkate alarak yeteri kadar sürücü bulundurmak zorundadır. Taşıt kartları  olmayan taşıtları yolcu, eşya ve kargo taşımak amacıyla kullanamaz. Bu Yönetmelikte istenilen sigortaları bulunmayan taşıtları trafiğe çıkaramaz.

 

c) Karayolları alt yapısı, işletilmesi, trafik, doğal afetler, meteorolojik şartlar ile arıza ve kaza hali dahil, seyahat esnasında meydana gelen ve  beklenmeyen durumlarla ilgili olarak ortaya çıkan ve taşımanın devamına engel olan sebeplerin, belirsiz bir süre beklemeyi mecburi kılması veya varış noktasına kadar gerekli zamanın bir katından daha fazla beklemeyi gerektirmesi halinde, yetki belgesi sahibi, imkan olduğu takdirde bir başka güzergahı izleyerek taşımayı tamamlamak, aksi halde yolcuyu güzergah üzerinde yolcunun dilediği bir yere kadar götürmek veya yolcu, eşya ve kargoyu hareket noktasına geri getirmekle yükümlüdür. Bu gibi hallerde, yolcunun eşyası ile eşya ve kargo sahibinin bütün hakları saklı olup, yetki belgesi sahipleri herhangi bir ek ödeme veya benzeri talepte bulunamazlar.

  

d)Eşya ve kargo taşımalarında ayrıca, taşıma senedindeki hükümler saklıdır.

  

e)Yetki belgesi sahipleri, eşya ve kargo taşımalarında teslim alma noktası ile teslim etme noktası arasında makul bir süre taahhüdünde bulunmak ve taahhüt ettikleri süre içerisinde eşyayı veya  kargoyu yerine ulaştırmak zorundadırlar.

 

f) Yetki belgesi sahipleri,  altışar aylık süre ile yılda iki kez  sürücülerin ceza puanı durumunu Emniyet Genel Müdürlüğünden öğrenmek ve ceza puanı 50 ve üzerinde olan sürücülerin eğitilmesi hususunda ve kendi iç denetimleri yönünden gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.

 

g) Yetki belgesi sahipleri tarafından, taşıma sırasında yolcuya ikram edilen yiyecek, içecek, mendil, kolonya ve benzeri maddelerin Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan Gıdaların Üretimi Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Yönetmeliğe uygun bir şekilde olması  zorunludur.

  

h) Yetki belgesi sahipleri 1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununda ön görülen tedbirler, kaideler ve yasaklamalara uymak zorundadırlar.

 

Yetki belgesi sahiplerinin yükümlülüğü ile ilgili olarak, uluslararası anlaşmalar ve sözleşmelerde yer alan  hükümler saklıdır.

 

i) Yetki belgesi sahipleri, bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan asgari sayıdaki kişileri/personeli faaliyetleri süresince istihdam etmek zorundadırlar. [7]

 

j) Yetki belgesi sahipleri, Mesleki Yeterlilik Belgesi’ne sahip olma şartına tabi kişilerin bu belgelerini görevleri sırasında yanlarında bulundurmalarını ve yapılacak denetimlerde ibraz etmelerini sağlamak zorundadırlar. 9

 

Trafik Güvenliği ile İlgili Yükümlülük

 

Madde 24- Emniyet Genel Müdürlüğü, bu Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterenlerin taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtların, karıştığı yaralanmalı ve ölümlü trafik kazalarını, kaza raporlarının bir örneğiyle birlikte Bakanlığa bildirmek  zorundadır.

 

Bu kaza raporlarında, taşıt sürücüsünün  % 50 ve üzerinde asli kusurlu olması halinde, Bakanlık,  her kaza ile ilgili olarak yetki belgesi sahiplerini yazılı uyarır. Yetki belgesi sahipleri, can ve mal güvenliğinin sağlanması hususunda gerekli tedbirleri almak zorundadır.

 

Yetki belgesi sahipleri bu kazalar sonunda yargılama olmuş ise, kesinleşmiş yargı kararını otuz gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadır.

 

Acentelik Yapanların Sözleşme Yapma Sorumluluğu

 

Madde 25- Acenteler, adlarına bilet satışı ve taşıma senedi gibi sözleşmeler tanzim edecekleri yetki belgesi sahipleriyle, acentelik sözleşmesi yaparak bunları yetki belgelerine kayıt ettirmek zorundadırlar. Acentelik yapan yetki belgesi sahipleri, sadece sözleşme yaparak yetki belgelerine  kayıt ettirdikleri yetki belgesi sahipleri adına   iş ve işlem yapabilirler.

 

 

Gönderenin, Yolcunun, Sürücü ve Hizmetlilerin Sorumluluğu

 

Madde 26 – Gönderen, gönderilerini, yürürlükteki kanunlara, yönetmeliklere ve diğer ilgili mevzuata  uygun bir şekilde taşımayı yapacak yetki belgesi sahibine teslim etmek zorundadır.

 

Gönderen, eşyanın cinsi, miktarı, nitelikleri, istifleme şekli, kalkış ve varış noktası  ile diğer önemli bilgileri tam ve doğru olarak yetki belgesi sahibine bildirmek zorundadır. Yanlış ve eksik bildirimlerden doğacak her türlü sorumluluk gönderene aittir. Yetki belgesi sahibi, gönderenin bildirmek zorunda olduğu bilgileri vermemesi halinde taşımayı yapmaz. Yaparsa, gönderenle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olur.

 

Yetki belgesi sahibi bir ihbar veya şüphe halinde en yakın resmi güvenlik birimlerinin görevlileri  huzurunda eşyayı kontrol ettirebilir. Kontrolle ilgili bir tutanak düzenlenir.

 

Uluslararası eşya taşımacılığı yapan yetki belgesi sahibi, Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR)  hükümlerine  uygun olarak eşyayı veya  yükü kontrol ettirebilir.

 

Gönderen, satılması, sevk edilmesi ve ticareti yasak olan  bir eşyayı, yükü veya kargoyu gönderemez, yetki belgesi sahipleri de bunu taşıyamaz.

 

Yolcular, trafiğin seyir ve güvenliğini tehlikeye düşürecek, diğer yolcuları rahatsız edecek, genel ahlaka ve adaba aykırı tutum ve davranışlarda bulunamaz. Taşıtın teknik donanımını olumsuz etkileyecek hiçbir elektronik cihazı kullanamaz.

 

Taşıt sürücüsü ve yolculara hizmet eden görevliler; trafiğin seyir ve güvenliğini tehlikeye düşürecek, yolcuları rahatsız edecek, genel ahlaka ve adaba aykırı tutum ve davranışlarda bulunamazlar.

 

Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde çalıştırılan ve kullanılan taşıtların karıştıkları trafik kuralları ihlallerinde uygulanacak trafik para cezalarının öncelikli olarak sürücülere ve taşıtı kullananlara düzenlenmesi,verilmesi ve kesilmesi esastır. Bu mümkün olmazsa, yetki belgesi sahipleri tarafından bu cezalar ödendikten sonra sürücülerden ve taşıtı kullananlardan tahsil edilebilir.

 

Gönderen, gönderilerini teslim etmeden önce taşımayı gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişiliğin Bakanlıktan alınmış yetki belgesi olup olmadığını kontrol etmek/ettirmek zorundadır. Aksi takdirde, Bakanlıktan gönderileri ile ilgili olarak herhangi bir talepte bulunamaz. . [8]

 

Kamu Hizmeti Sözleşmesi

 

Madde 27- Bakanlık, toplumsal ihtiyaçlar ve çevre faktörleri dikkate alınarak yeterli ulaştırma hizmeti sağlanması amacıyla, ya da göç, doğal afet, toplumsal ihtiyaçların oluşması ve benzeri hallerde, belli yolcu ve eşya gruplarına özel ücret ve zaman tarifeleri ile güzergah  uygulanması suretiyle  yetki belgesi sahiplerine kamu hizmeti yükümlülüğü getirerek bunlar ile  Kamu Hizmeti Sözleşmesi akdedebilir.

 

Ancak, Kamu Hizmeti Sözleşmesinde yer alan hükümler, aynı hizmeti gören diğer yetki belgesi sahipleri aleyhine veya  lehine sonuçlar doğuramaz. 

Bu yükümlülük, işletme, taşıma ve tarife yükümlülüğünü kapsar.

  

İşletme yükümlülüğü, yetki belgesi sahiplerinin  taşıma hizmetleri ile ilgili süreklilik, düzenlilik ve yeterlilik hususlarında belirlenmiş standartların sağlanmasına yönelik olarak getirilen işletme yükümlülüğünü,

  

Taşıma yükümlülüğü, yetki belgesi sahiplerine kamu hizmeti yükümlülüğü olarak getirilen yolcuları ve eşyayı öngörülen rayiçlerde ve öngörülen şartlara tabi olarak  taşıma yükümlülüğünü,

 

Tarife yükümlülüğü, özellikle bazı yolcu gruplarına, bazı eşya ve kargo türleri veya bazı güzergahlar için, yetki belgesi sahiplerinin ticari çıkarları ile uyuşmasa da Bakanlık tarafından tespit edilmiş ve onaylanmış tarifelere uyma yükümlülüğünü,kapsar.

 

Getirilen işletme, taşıma  veya  tarife yükümlülüğünden dolayı ilgili yetki belgesi sahiplerinin ekonomik açıdan zarar görmesi durumunda, sözkonusu yetki belgesi sahipleri kamu hizmetinin kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasına veya önemli değişiklikler yapılmasına yönelik olarak Bakanlığa başvurabilir. Bu talep, Bakanlığa en az doksan gün önceden ihbarlı olarak bildirilir. Bakanlık, sözkonusu hizmetin ihbar tarihinden itibaren bir yıl kadar sürdürülmesi konusunda ısrar edebilir ve bunu ihbar süresinin bitiminden en az otuz gün önce ilgili yetki belgesi sahibine bildirir.

 

Bakanlık, bu tür ihbarlı talep yapılması halinde, getirdiği kamu hizmeti yükümlülüğünden  feragat edebilir.

 

Bakanlık, bu tür ihbarlı taleplerde kararlarını, işletme ya da taşıma yükümlülükleri sözkonusu olduğunda başvurunun yapıldığı tarihten itibaren bir yıl içinde, tarife yükümlülükleri bakımından ise altı  ay içinde alır. 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu hükümleri saklıdır.

 

Hizmetten Yararlananların Hakları

Madde 28- Bu Yönetmelik ile düzenlenen yetki belgesi sahiplerinin bütün faaliyetleri ve hizmetlerinden yararlananlar, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun  ile sağlanan tüketicinin korunması haklarına sahiptirler.

  

Hizmeti veren yetki belgesi sahipleri de  bu konuda hizmetten yararlananlara kusursuz hizmet vermek zorundadırlar.

 



[1] Madde, 15.12.2004 tarihli ve 25671 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiş olup, değişiklik öncesi şekli aşağıdaki gibidir. 

“Madde 16- 17 nci maddedeki şartlara uygun olmak kaydıyla, yurtiçinde ve uluslararası taşımalarda kullanılacak bütün taşıtlar;

A) Yurtiçi yolcu taşımalarında,  

a) A1, A3, D3 ve E1  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları kullanabilirler.

b) D1 ve D2   yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt  sayısının iki katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek,

kullanabilirler. 

B) Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında,

a) K1, K2, K3, E2, P1 ve P2  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

b) L1 yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının elli katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek,

c) M1 ve M2  yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının on katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek,

d) N1 ve N2 yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısının yirmi katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek,     

kullanabilirler.

Uluslararası yolcu taşımalarında,

a) A2, A3, B3 ve E1   yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları uluslararası taşımalarda kullanabilirler.

b) B1 ve B2  yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Sahibi oldukları özmal ticari taşıt sayısı kadar sözleşmeli taşıtları taşıt belgelerine kaydettirerek,

kullanabilirler.

D) Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında,

a) C1, C3 ve E2  yetki belgesi sahipleri, yalnız kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

b) C2 yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Avrupaya yönelik taşımalarda, sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısı kadar, Avrupaya yönelik olmayan taşımalarda sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısının iki katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek,

c) L2 ve M3 yetki belgesi sahipleri,

1) Kendi adına kayıt ve tescil edilmiş özmal ticari taşıtları,

2) Avrupaya yönelik taşımalarda, sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısının iki katını, Avrupaya yönelik olmayan taşımalarda sahip oldukları özmal ticari taşıt sayısının üç katını geçmemek üzere sözleşmeli taşıtları, taşıt belgelerine kaydettirerek,

kullanabilirler.

3226 Sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında sağlanan taşıtlar, bu Yönetmelikte belirtilen esaslar çerçevesinde özmal ticari taşıt olarak değerlendirilir. Bu yolla temin edilen taşıtların, finansal kiralama tarihinin bitiminden itibaren altmış gün içerisinde yetki belgesi sahibinin adına kayıt ve tescil edilmesi zorunludur. Bunun sağlanamaması veya  finansal kiralama tarihinin uzatılmaması halinde bu taşıt veya taşıtlar yetki belgesi sahibinin taşıt belgesinden düşülür.

Herhangi  bir yetki belgesinin eki taşıt belgesine, sözleşmeli taşıt  kayıt ettirmek isteyen gerçek ve/veya tüzel kişilerin, en az 3 adet taşıta sahip olmaları  şarttır.

[2] 08.09.2004 tarihli ve 25577 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiştir.  Değişiklik öncesi şekli aşağıdaki gibidir:

“Taşıtların Yaşı, İstiap Haddi ve Niteliği

Madde 17 – Taşımalarda kullanılacak taşıtlar;

a) Yolcu  taşımalarında kullanılacak taşıtlar,

Yolcu taşımalarında faaliyete esas olan yetki belgesinin alınabilmesi için gereken asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın, ilk  başvuru ve faaliyet süresince 8 yaşından büyük olmaması şarttır. Ancak, A3 yetki belgesi sahiplerinin taşıt belgesine kayıt edilecek taşıtları  ilk başvuru ve faaliyet süresince hiçbir şekilde 5 yaşından büyük olamaz.

Diğer taşıtlar, yetki belgelerinin eki taşıt belgelerine en çok 16 yaşına kadar kaydedilir.

Ancak, 16 yaşından büyük taşıtlar, Teknik Üniversitelerce verilecek ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanacak teknik yeterlilik raporuna göre 19 yaş dahil kullanılabilir.

Yolcu taşımacılığında kullanılacak taşıtların, koltuk kapasitelerinin otomobillerde sürücüsü dahil 4 koltuk, otobüslerde sürücüsü dahil 25 koltuk kapasitesinden az olmaması gerekir.

Ancak, uluslararası yolcu taşımalarında  üç yaşından büyük olmamak kaydıyla, sürücüsü dahil 25 koltuk kapasitesinden daha küçük her türlü özmal ticari otobüs taşıt belgesine kaydedilebilir. Bu taşıtlar kapasite hesabında dikkate alınmaz.

b) Yurtiçi eşya ve kargo taşımalarında kullanılacak taşıtlar;

Asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın ilk başvuru ve faaliyet süresince 19 yaşından büyük olmaması şarttır.

Taşıt belgelerine kayıt edilecek diğer taşıtların  22 yaşından büyük ve istiap hadlerinin de  3,5 ton’dan  az olmaması şarttır.

L1, M1, M2, N1, N2, P1 ve P2 yetki belgesi sahiplerinin şehir içi  dağıtım ve toplama amacıyla kullanacakları taşıtlarda istiap  haddi aranmaz.

c) Uluslararası eşya ve kargo  taşımalarında kullanılacak taşıtlar;  

Asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın ilk başvuru ve faaliyet süresince 12 yaşından büyük olmaması şarttır.

Taşıt belgelerine kayıt edilecek diğer taşıtların 16 yaşından büyük ve istiap hadlerinin de  3,5 ton’dan  az olmaması şarttır.

Eşya ve kargo taşımalarına mahsus her türlü taşıt, taşıt belgesine kaydedilebilir. Ancak, oto taşımaları ve özelliği olan taşımalar için  imal edilmiş özel donanımlı taşıtlar hariç, istiap haddi 10 tondan az olan taşıtlara geçiş belgesi tahsis edilmez.      

d)Taşıtlarla ilgili diğer hususlar;

Taşıtın yaşı, fabrikasında imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınarak hesaplanır.

Römork ve yarı römorklarda yaş şartı aranmaz.

Kamyon tek başına veya trafik tescil belgesinde römork takabilir ifadesi varsa römorku ile birlikte,  çekiciler ise yarı römorkları ile birlikte bir birim taşıt sayılır.

Çekici sayısı kadar römork ve/veya yarı römorklar asgari kapasitenin hesaplanmasında dikkate alınır.

Taşıtların bu Yönetmeliğin öngördüğü şartlara uygun olup, olmadığı öncelikle motorlu araç tescil ve trafik belgelerindeki yazılı bilgilere göre tespit edilir. Bakanlık, gerek görmesi halinde taşıtın fabrika imalatı, varsa tadilatı ile ilgili teknik özellikleri hakkında, ayrıca bilgi ve belge isteyebilir.

Taşıtların motorlu araç tescil ve trafik belgelerinde ticari olarak kayıt ve tescil edilmiş olmaları zorunludur.

İnsan dışındaki canlılar ile özelliği olan eşyaların  taşınmasında  kullanılacak taşıtlarda, bu hususların motorlu araç tescil ve trafik belgelerinde belirtilmesi veya  belgelendirilmesi gerekir.

Yetki belgesi sahiplerinin taşımalarında kullanacağı taşıtların, bu Yönetmelik ile 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliğinde belirlenen istiap haddi, ağırlık, boyut ve yüksekliklerine uygun olması ve buna göre taşıma yapılması zorunludur.

Eşya taşımalarında kullanılacak taşıtların, kapalıkasa, tenteli veya brandalı olması şarttır. Ancak, açık olarak taşınması zorunlu olan eşyanın, karayolu trafik güvenliğini tehlikeye düşürmeyecek şekilde yüklenmesi ve bağlanması zorunludur.”

 

[3] 15.12.2004 tarihli ve 25671 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiş olup, değişiklik öncesi şekli aşağıdaki gibidir. 

“Ancak, 16 yaşından büyük taşıtlar, otomotivle ilgili teknik bölümleri olan üniversitelerce verilecek ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca onaylanacak teknik yeterlilik raporuna göre 19 yaş dahil kullanılabilir.”

 

[4] 15.12.2004 tarihli ve 25671 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiş olup, değişiklik öncesi şekli aşağıdaki gibidir. 

“Uluslararası eşya ve kargo taşımalarında faaliyete esas olan yetki belgesinin alınabilmesi için gereken asgari kapasiteyi sağlayacak sayıda özmal ticari taşıtın, ilk başvuru ve faaliyet süresince 12 yaşından; diğer taşıtların ise 16 yaşından büyük olmaması şarttır.”

 

[5] 08.09.2004 tarihli ve 25577 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile son cümle metne ilave edilmiştir. Değişiklik öncesi şekli aşağıdaki gibidir:

“b) Taşıtını bir yetki belgesi sahibine sözleşme ile bağlayan taşıt sahipleri bu sözleşme feshedilmedikçe bir başka yetki belgesi sahibi ile sözleşme yapamazlar.”

 

 

 

[6] 15.12.2004 tarihli ve 25671 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile metne ilave edilmiştir.

 

 

[7] 08.09.2004 tarihli ve 25577 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile maddeye ilave edilmiştir.

 

 

 

[8] 08.09.2004 tarihli ve 25577 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile maddeye ilave edilmiştir.

 

 

 


Yorum Yap

Not: HTML'e dönüştürülmez!
    Kötü           İyi