Satıcının ayıplı maldan sorumluluğu
T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/7538
K. 2010/2990
T. 10.3.2010
• AYIBA KARŞI TEKEFFÜL ( Satıcı Ayıpların Varlığını Bilmese Bile Alıcıya Karşı Sorumlu Olduğu- Afete Maruz Bölgede Bulunan Taşınmazı Satmış Olan Belediye Hukuki Ayıp Nedeniyle Alıcıya Karşı Sorumlu Olduğu )
• HUKUKİ AYIP ( Afete Maruz Bölgede Bulunan Taşınmazı Satmış Olan Belediye Hukuki Ayıp Nedeniyle Alıcıya Karşı Sorumlu Olduğu )
• AFETE MARUZ BÖLGEDE BULUNAN TAŞINMAZI SATMIŞ OLAN BELEDİYE ( Hukuki Ayıp Nedeniyle Alıcıya Karşı Sorumlu Olduğu )
• SATICININ SORUMLULUĞU ( Satıcı Ayıpların Varlığını Bilmese Bile Alıcıya Karşı Sorumlu Olduğu )
818/m. 194, 202
ÖZET : Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile alıcıya karşı sorumludur. Afete maruz bölgede bulunan taşınmazı satmış olan belediye, hukuki ayıp nedeniyle alıcıya karşı sorumludur.
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, T... Y... sınırları içerisinde ve Y.S.E civarı mevkiinde bulunan 4 parsel sayılı arsa niteliğindeki taşınmazı 1993 yılında davalı Belediye Başkanlığından satın aldığını, bu taşınmaz üzerinde inşaat yapabilmek için Belediye Başkanlığı'na yaptığı başvuruya verilen cevapta, taşınmazın heyelan bölgesi "Afete Maruz Bölge" sınırları içerisinde kalmış olması nedeniyle inşaat izni verilmediğini, bu haliyle taşınmazdan yararlanamadığını, zarara uğradığını öne sürerek, 25.000 YTL'nin dava tarihinden itibaren fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı belediyeden 12.03.1971 tarihli encümen kararı ile ve tapuda 08.09.1993 tarihinde 260 metrekare arsa satın aldığını, daha sonra bu arsa üzerinde inşaat yapmak üzere davalı belediyeye başvurduğunda taşınmazın heyelan bölgesi "Afete Maruz Bölge" sınırları içerisinde kalmış olması nedeniyle inşaat izni verilmediğini, söz konusu hukuki ayıp nedeniyle zarara uğradığını bildirerek 25.000 YTL'nin tahsilini istemiştir. Davalı belediye, taşınmazın satışında davacının aldatılmasının söz konusu olmadığını savunmuştur. Mahkemece, dava konusu mahallin 1966 tarihinden beri afete maruz bölge olunduğunun yörede bilindiği ve belediyenin davacıya inşaat izni verileceğine dair herhangi bir taahhüdü bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Borçlar Kanunu'nun 194. maddesi uyarınca satıcı, alıcıya karşı satılan şeyin zikir ve vaadettiği vasıflarını mütekeffil olduğu gibi, zikir ve vaadetmemiş olsa bile maddi veya hukuki bir sebeple değerini veya maksut olan menfaati izale veya ehemmiyetli surette tenkis eden ayıplardan salim bulunmasını da mütekeffildir. Satıcı ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur. Maksut menfaat deyiminden amaç, satılanın ilişkin bulunduğu husus için kullanabilme kabiliyetidir. Çünkü arsa niteliğinde taşınmaz satın alan kimsenin amacı, bu yere bina yapmaktır. Mevcut yasal düzenlemelere göre söz konusu yere bina yapılmasının yasaklanması hali, arsa için hukuki olarak ayıp sayılmaktadır. Somut olayda, davacı tarafından satın alınan taşınmazın bulunduğu yerin afete maruz bölge olduğu tartışma konusu değildir. Davalı belediyenin ise, taşınmazı hukuki ayıplı olarak sattığı anlaşılmaktadır. Mahkemenin gerekçesinde, 1966 tarihinden beri afete maruz bölge olunduğunun yörede bilindiği belirtilmekte ise de, daha önceden taşınmaz satın almamış ve o yörede oturduğu da kesin olarak kanıtlanmamış birisinin mevcut imar düzenlemesi durumunu bilmesinin kendisinden beklenmesi, taşınmazı satan davalının mevcut imar durumu ve yapılacak binalar için inşaat izni veren yetkili idare olması karşısında, iyiniyet kurallarına aykırı ve açıkça hileli bir hareket sayılır. Ayrıca sattığı arsanın satın alan tarafından mutlaka bina yapılması veya benzeri bir şekilde tasarrufta bulunacağının da öngörülmesinin gerekmesi karşısında, ayrıca bir taahhütte bulunmasının gerekmediği ve davalının açıkça hukuki ayıplı satış yaptığı gözden uzak tutulmamalıdır. Bu durumda mahkemece, Borçlar Kanunu'nun 194 ve 202. maddeleri çerçevesinde, gerekli incelemenin yapılarak, özellikle satış tarihinde davacı tarafından satın alınan arsaya inşaat yapılmasının, mevcut imar planına göre mümkün olup olmadığının, gerekirse imar planının incelenmesi suretiyle yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle, hasıl olacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı olduğu şekilde davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davacı yararına ( BOZULMASINA ), 10.03.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.